هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
زمان مطالعه5 دقیقه
می پسنـدم0
اندازه متن12
برای دهه ها، تمرکز اصلی روانشناسی بر شناسایی و درمان بیماری های روانی مانند افسردگی، اضطراب و اختلالات شخصیت بود. این رویکرد مانند آن بود که در پزشکی فقط به درمان بیماری بپردازیم، بدون آنکه به ارتقای سلامت جسمی و آموزش سبک زندگی سالم توجه کنیم. در اواخر قرن بیستم، جنبشی به رهبری مارتین سلیگمن، رئیس وقت انجمن روانشناسی آمریکا، پدید آمد که هدفی متعالیتر را دنبال میکرد: مطالعه علمی آنچه که به زندگی ارزشمند میبخشد. این جنبش، “روانشناسی مثبت” نام گرفت. روانشناسی مثبت به دنبال درک و تقویت عواملی است که به افراد، جوامع و سازمانها اجازه میدهد تا شکوفا شوند و بهزیستی خود را به حداکثر برسانند. این شاخه از روانشناسی، نه یک جایگزین، بلکه مکملی ضروری برای روانشناسی سنتی است که بر “درمان بد” تمرکز داشت.
روانشناسی مثبت را میتوان به عنوان “مطالعه علمی عملکرد مطلوب انسان” تعریف کرد. این حوزه به کشف و پرورش استعدادها و نقاط قوت افراد میپردازد و از آنها برای پیشگیری از بروز مشکلات روانشناختی و ساختن یک زندگی پربار و معنادار استفاده میکند.
اگرچه ریشه های این تفکر را میتوان در فلسفه های شرقی و غربی و نیز در آموزه های ادیان مختلف جستجو کرد، اما تولد رسمی آن به عنوان یک شاخه علمی به سال ۱۹۹۸ و سخنرانی مارتین سلیگمن برمیگردد. سلیگمن معتقد بود که روانشناسی بیش از حد بر آسیب شناسی و نقاط ضعف متمرکز شده و از مطالعه شادی، خلاقیت و فضایل انسانی غافل مانده است. او به همراه محققانی چون کریستوفر پترسون، با ایجاد یک چارچوب طبقه بندی شده برای نقاط قوت و فضایل شخصیتی، بنیان علمی محکمی برای این حوزه بنا نهاد.
روانشناسی مثبت بر چند اصل کلیدی استوار است:
1. تمرکز بر نقاط قوت، نه فقط ضعف ها: به جای تمرکز صرف بر رفع کمبودها، این رویکرد افراد را تشویق میکند تا استعدادهای ذاتی و نقاط قوت شخصیتی خود را شناسایی و تقویت کنند.
2.پیشگیری از طریق پرورش فضایل: تحقیقات نشان دادهاند که تقویت qualitiesای مانند خوشبینی، تابآوری و قدرشناسی، مانند یک "محافظ روانی" عمل کرده و فرد را در برابر مشکلات آینده مصون میدارد.
3. شکوفایی به عنوان هدف نهایی: هدف روانشناسی مثبت تنها "نبود بیماری" یا "احساس شادی زودگذر" نیست، بلکه دستیابی به یک حالت پایدار از "شکوفایی" است؛ حالتی که در آن فرد احساس معنا، ارتباط و کارایی میکند.
این بعد فراتر از احساس شادی ساده است و شامل طیف وسیعی از هیجانات مثبت مانند لذت، امید، علاقه، آرامش و شکرگزاری میشود. تجربه منظم این هیجانات، سنگ بنای یک زندگی خوب است.
این حالت زمانی رخ میدهد که فرد به طور کامل در یک فعالیت غرق شود و گذر زمان را احساس نکند. این “در جریان بودن” معمولاً هنگام انجام فعالیتهایی که با استعدادها و علایق ما همخوانی دارند، تجربه میشود.
انسان موجودی اجتماعی است. داشتن روابط عمیق، معنادار و حمایتگرانه با دیگران، یکی از قویترین پیش بینی کننده های شادکامی و سلامت روان است.
معنا، احساس تعلق به چیزی بزرگتر از خود است. این بعد زمانی محقق میشود که فرد زندگی و فعالیتهایش را در راستای اهداف و باورهای والاتر خود ببیند
داشتن اهداف و تلاش برای دستیابی به آنها، صرف نظر از نتیجه نهایی، به زندگی ما احساس کمال و mastery) میدهد. احساس موفقیت و پیشرفت، عزت نفس و اعتماد به نفس را تقویت میکند.
نظریه های روانشناسی مثبت زمانی ارزش واقعی خود را نشان میدهند که بتوان آنها را به عمل تبدیل کرد. در اینجا چند تکنیک ساده و کاربردی آورده شده است:
1.نوشتن روزانه قدرشناسی: هر روز سه چیز را که بابت آنها سپاسگزار هستید، در یک دفترچه یادداشت کنید. این کار تمرکز ذهن شما را از مشکلات به سوی نعمتها تغییر داده و احساس خوشبینی را افزایش میدهد.
2.شناسایی و استفاده از نقاط قوت شخصیتی: با انجام تستهای معتبر (مانند تست VIA)، ۵ نقطه قوت برتر خود را شناسایی کنید و سعی کنید هر روز از آنها در راههای جدیدی استفاده کنید.
3.تمرین مهربانی تصادفی: انجام کارهای خوب و غیرمنتظره برای دیگران، نه تنها احساسشان را بهتر میکند، بلکه سطح شادی و رضایت شما را نیز به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
4.ساختن خاطرات مثبت: زمان خود را صرف تجربیات کنید، نه فقط مادیات. سفرها، دورهمیهای دوستانه و یادگیری مهارتهای جدید، خاطرات مثبت ماندگاری میسازند که در طول زمان ارزشمندتر میشوند.
5.تمرین ذهن آگاهی (Mindfulness): زندگی در لحظه حال و بدون قضاوت، به کاهش اضطراب درباره آینده و افسوس برای گذشته کمک کرده و engagement) با زندگی را افزایش میدهد.
روانشناسی مثبت یک شعار انگیزشی یا تفکر مثبت ساده نیست؛ بلکه یک رشته علمی جدی است که با تحقیقات تجربی پشتیبانی میشود. این علم به ما میآموزد که یک زندگی خوب فقط به معنای نداشتن مشکل نیست، بلکه به معنای پرورش فعالانه احساسات مثبت، عمیق کردن روابط، یافتن معنا، غرق شدن در فعالیتهای مورد علاقه و دنبال کردن دستاوردهاست. با بهکارگیری اصول و تمرینهای روانشناسی مثبت، ما میتوانیم از حالت “زندگی کردن صرف” فراتر رفته و به سمت یک زندگی “شکوفا” و پربار حرکت کنیم. این سفر، سفری است برای کشف بهترین نسخه از خودمان و ساختن جامعهای سالمتر و شادتر.
کلیه حقوق مادی و معنوی برای مرکز مشاوره باران محفوظ میباشد و هرگونه کپی برداری شامل پیگرد قانونی میباشد.
