نشانه اصلی اختلال شخصیت اسکیزوئید بیعلاقگی نسبت به روابط اجتماعی و محدودیت ابراز هیجان در روابط بین فردی است. این الگو از اوایل بزرگسالی شروع شده و در زمینههای مختلف به چشم میآیند. این افراد نسبت به صمیمیت و برقراری روابط نزدیک بیتفاوت بوده و ظاهراً از اینکه عضو خانواده یا سایر گروههای اجتماعی باشند، رضایتی ندارند.
این افراد ترجیح میدهند که وقتشان را به جای با دیگران بودن به تنهایی سپری کنند. از نظر اجتماعی به نظر میرسد که منزوی هستند و اکثراً فعالیتها و تفریحات فردی را انتخاب میکنند که ملزم به رابطه با دیگران نباشند. به انجام کارهای انتزاعی یا مکانیکی مثل بازیهای کامپیوتری یا ریاضی گرایش دارند، تمایل اندک به روابط جنسی دارند. معمولاً از تجربههای حسی، بدنی و بین فردی مانند قدم زدن لذت اندکی میبرند.
این افراد هیچ دوست نزدیک یا شخص مورد اعتمادی ندارند. آنها نسبت به تأیید و انتقاد دیگران بیتفاوت هستند و از فکر دیگران راجع به خود ناراحت نمیشوند. ممکن است از نظر اجتماعی سطحی و خودخواه به نظر برسند. ظاهر آرام و بدون واکنشهای هیجانی داشته و به ندرت حالات چهره مثل لبخند زدن یا تکان دادن سر را متقابلاً پاسخ میدهند.
اغلب عاطفه محدودی را نشان میدهند و سرد و گوشهگیر هستند. با این حال ممکن است در شرایط غیرمعمول و به طور گذرا خود را ابراز کنند و به احساسات دردناک خود نسبت به تعاملات اجتماعی اقرار کنند. زندگی این افراد ممکن است بیهدف و درباره اهدافشان سرگردان به نظر برسند. واکنش مناسبی به اتفاقات مهم زندگی ندارند. این افراد اغلب ازدواج نمیکنند.
عملکرد شغلی آنها هنگامی که ملزم به روابط بین فردی هستند ممکن است مختل شود و برعکس زمانی که در انزوای اجتماعی هستند خوب عمل میکنند. این اختلال برای اولین بار در دوران کودکی یا نوجوانی به صورت: تنهایی، روابط نامطلوب با همسالان و اُفت تحصیلی بروز کند. اختلال اسکیزوئید در بین مردان شایعتر بوده و تخریب عملکردی بیشتری برای آنها به دنبال دارد.
افراد «تنها» ممکن است صفات شخصیتی اسکیزوئید را نشان دهند اما فقط زمانی که این صفات، انعطاف ناپذیر و ناسازگارانه باشند و باعث اختلال بارز عملکردی یا ناراحتی ذهنی و درونی فرد شوند، تشخیص اسکزوئید دریافت میکنند.