راه را برای دوستیها هموار کنید:
برای کودکان، در تمام سنین، تجارب زودهنگامی را فراهم کنید. اگر کودک خردسالی امکان برقراری ارتباط با دیگران را نداشته باشد، نمیتواند بیاموزد که چطور در اجتماع رفتار کند. به او مهارتهای اجتماعی را بیاموزید و هنگامی که دوستیاش خاتمه یافت و یا احساس اشکال میکرد، به او کمک کنید.
برای زمان بازی خردسالان و کودکان قبل از سنین مدرسه، برنامهریزی کنید:
اطمینان یابید که کودک نوپای شما فرصتهای زیادی دارد که با دیگر کودکان باشد. اگر در محلی که زندگی میکنید کودکان زیادی نیستند، کودکان را برای بازی دعوت کنید. موقعیت و زمان بازی را تا هنگامی که روابط تثبیت نشدهاند و بزرگسالان نیز علاوه بر کودکان، همدیگر را نشناخته اند، محدود کنید. بر روی اولین تجارب کودکان نظارت کنید و آماده باشید تا با دخالت در کارشان، بازی آنها را تسهیل کنید.
در فعالیتهای خانوادگی وارد شوید:
اجتماع چند گروه خانواده، فرصت خوبی را برای وارد کردن کودکان در موقعیتهای اجتماعی به همراه کودکان سنین مختلف، فراهم میکند. این موقعیتها به او فرصت میدهد که مهارتهای اجتماعی را به کار گیرد و در عین حال، نظارهگر ارتباط شما با مردم دیگر باشد. همچنین، گردشهای خانوادگی باعث ایجاد پیوندهای عمیق داخل خانواده میشود و بعدها که کودکتان باید در مقابل فشار گروه همسالان ایستادگی کند، نتیجه خودش را نشان خواهد داد.
فشار را بردارید:
کودک را در مقابل مردم، انگشتنما نکنید: “نمیتونی به داییت سلام کنی؟” یا “برای همه از یک تا ده بشمار.” هر چقدر کودک در موقعیتهای اجتماعی به خودش توجه بیشتری داشته باشد، برای او مشکلتر خواهد بود که احساس راحتی کند.
به کودک برچسب نزنید:
توصیف کودکتان به عنوان خجالتی، تنها، ساکت و یا سرد، روشی غلط است که بعداً تاوانش را پس خواهید داد. برای مثال، در حال گذشتن از کوچه هستید و به آشنایی برمیخورید. پسر دو ساله شما، در سلام کردن و یا حتی نگاه کردن به فرد آشنا تردید دارد. رو به فرد آشنا میکنید و میگویید: “پسرم خجالتیه..”؛ ولی نمیدانید که با برچسب زدن به کودکتان، رفتار او را تقویت میکنید.
میتوانید با گفتن جملاتی او را تشویق کنید که اجتماعیتر باشد: “تازه الان شما را دیده.. چند دقیقه طول میکشه تا بهتون عادت کنه.”
در پی یافتن علتها باشید:
اگر کودکتان در ایجاد و نگهداری دوستیها مشکل دارد بکوشید علت آن را دریابید. آیا آنقدر حساس است که همیشه احساساتش جریحهدار میشود و دوستانش را از دست میدهد؟ آیا ساکت است و نسبت به ارتباط با دیگران بیتفاوت است؟ آیا تهاجمی و قلدر است و به همین علت، کودکان دیگر نمیخواهند با او باشند؟
با کودک صحبت کنید:
اگر کودکتان معنای سخنان شما را درمییابد، بنشینید و در مورد وضعیت، با او صحبت کنید.
- دقیق باشید.
- درباره دوستی صحبت کنید.
- مشخصات یک دوست خوب را بگویید.
الگوی خوبی باشید:
کودک شما خواهد کوشید تا دقیقاً مانند شما رفتار کند. بنابراین، به یاد بسپارید که هر زمانی که شما در حال خوش آمدگویی به مردم، گفتگوی تلفنی، خرید، بازی و یا انجام هر کار دیگری با مردم میبیند، الگوی رفتار اجتماعی را به او نشان میدهید. اگر خجالتی بودن یکی از مشخصات شماست، او ممکن است از خجالتی بودن شما تقلید کند و بنابراین، شاید لازم باشد که این مشخصه خودتان را تغییر دهید.